SPOMENIK KULTURE (1986) U ataru sela Malo Gradište, u zaseoku Kut, nalazi se stara kuća porodice Živković, sagrađena u drugoj polovini XIX veka. Položaj kuće u dvorištu je takav da je svojom glavnom, južnom fasadom okrenuta prema ulici. Pravougaone je osnove, dimenzija 8,10x4,50m. Zidana je u...
ARHEOLOŠKO NALAZIŠTE (1984) Kompleks manastira Bradača se nalazi na šumovitim obroncima brda Kožuh u dolini Bradačkog potoka, skrajnut od glavnih putnih pravaca koji vode dolinama Mlave i Vitovnice. Crkva posvećena Blagoveštenju je najverovatnije sagrađena krajem XIV i početkom XV veka. U istorijskim izvorima se prvi put pominje...
SPOMENIK KULTURE (1982) Crkva Svetih arhistratiga Mihaila i Gavrila, u narodnu poznatija kao Zaova, tokom svoje istorije više puta je bila rušena i obnavljana. Kada je tačno podignuta i ko su bili njeni ktitori do danas nije tačno utvrđeno. Pretpostavlja se da datira iz XVI ili...
ARHEOLOŠKO NALAZIŠTE (1982) Rimsko utvrđenje Kalište se nalazi na blago uzvišenom potezu Gradac, uz desnu obalu reke Vitovnice, na krajnjem jugozapadnom delu Stiške ravnice. Zabeleženo je na Pojtingerovoj karti, kao stanica Municipium, na rimskom putu koji je povezivao Singidunum (Beograd) sa Serdikom (Sofija) i vodio dalje...
SPOMENIK KULTURE (1997) U ataru sela Crljenac, na potezu Selište, nalazi se vodenica u narodu poznata kao „Josina vodenica“. Podignuta je krajem XIX veka i za svoj rad koristi vodu sa reke Vitovnice, koja je vodeničkim jazom dovedena do brane. Pravougaone je osnove, dimenzija 15x5,2 m....
SPOMENIK KULTURE (1983) Crkva Svete Trojice u Žagubici podignuta je u periodu od 1873. do 1875. godine u centru varošice. Izvedena je u duhu romantičarskog istoricizma. U osnovi je jednobrodna građevina sa oltarskom i bočnim apsidama i zvonikom. Prostorno je podeljena na oltar, naos i pripratu...
ARHEOLOŠKO NALAZIŠTE (1988) Utvrđenje Gradac se nalazi sedam kilometara istočno od Krepoljina na uzvišenju koje dominira dolinom Mlave, na početnom delu Gornjačko-ribarske klisure. Upravo na tom mestu Mlava pravi veliku okuku, probijajući se oko krševitih litica Đule. Povoljan položaj za kontrolu puta, koji je dolinom Mlave vodio...
SPOMENIK KULTURE (2003) Stara kuća Radoja Gligorijevića iz druge polovine XIX veka nalazila se u centru sela Ribare, ali je nedavno srušena. Kuća je bila podignuta na padini u prostranom dvorištu i postavljena upravno na pad terena, što je odlika tipa dvodelne brdsko-planinske kuće, nedovoljno poznate u...
SPOMENIK KULTURE (1973) Velii značaj (1979) Manastir Gornjak je zadužbina kneza Lazara iz 1376-1380. godine. Podignut je uz padinu planine Ježevice na levoj obali Mlave, pored puta Petrovac-Žagubica. Na osnovu povelje kneza Lazara iz 1378. godine i povelje patrijarha srpskog Spiridona iz 1379. godine, koje su u...
SPOMENIK KULTURE (1998) Stara mehana u Laznici sagrađena je u drugoj polovini XIX veka u centru sela. Podignuta je na regulacionoj liniji i svojom severnom stranom je okrenuta prema ulici. Građena je kao tipska mehana sa otvorenim tremom duž cele severne fasade. Po veličini i funkcionalnoj organizaciji...