25 juna ZAVRŠENA JE RESTAURACIJA IKONOSTASA CEROVAČKE CRKVE

Na putu od Smederevske Palanke prema Topoli nalazi se pitomo selo Cerovac sa crkvom koja uskoro obeležava dva veka postojanja. U vreme kneza Miloša meštani su u šumi podigli crkvu brvnaru posvećenu Silasku Svetog Duha, a zatim su je vremenom u više navrata obnavljali, popravljali i doziđivali, tako da se danas samo naslućuje njen izvorni izgled crkve brvnare pokrivene šindrom.

Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo je u saradnji sa Ministarstvom kulture i informisanja RS i Republičkim zavodom za zaštitu spomenika kulture Beograd, tokom 2020. godine paralelno izvodio konzervatorsko-restauratorske radove na oltarskoj pregradi i sanaciju i prepokrivanje krova crkve.

Restauraciju ikonostasa izvela je Umetnička radionica „Rest art“ iz Beograda pod konzervatorskim nadzorom Republičog zavoda, koji je 2019. godine izradio Projekat konzervatorsko-restauratorskih radova na ikonostasu crkve Sv. Trojice u Cerovcu kod Smederevske Palanke.

Iako Projektom nije bila predviđena zamena temeljne grede oltarske pregrade, ovim građevinskim radovima pristupilo se kao neophodnim i hitnim, odmah nakon demontaže ikonostasa. Radovi su obuhvatili statičku konsolidaciju konstrukcije oltarske pregrade, odnosno zamenu postojeće, trule grede temeljače, a izvela ih je firma koja je radila sanaciju krova „Tasić Mitre“ d.o.o. iz Smedereva. U sklopu priprema za konzervaciju ikonostasa, krajem 2019. godine izvršena je i kompletna fumigacija crkve, odnosno zaštita drvenih elemenata od štetnog delovanja ksilofagnih insekata.

Ikonostas cerovačke crkve sa ikonama Dimitrija Posnikovića datira iz druge polovine XIX veka. Izrađen je u formi visoke oltarske pregrade, sa bogatom ornamentalnom duboreznom plastikom koja je obilno pozlaćena i kao takav se izuzetno retko može videti u crkvama iz doba kneza Miloša. Naime, moguće je da su ikone Dimitrija Posnikovića zajedno sa duborezom prenete ovde iz neke druge crkve ili je ovaj ikonostas poručen 1860. godine okviru velike obnove hrama. Stanje ikonostasa već dugi niz godina je bilo veoma loše, zbog čega se još 2005. godine pristupilo izradi prvog konzervatorsko- restauratorskog projekta, koji na žalost nije tada realizovan.

Tokom 2020. godine radovi na ikonostasu obuhvatili su demontažu i montažu ikona i duboreza, čišćenje lica ikona od bronzanog premaza i površinskih nečistoća, uklanjanje starih lakova, retuš bojenog sloja, dubliranje ikona rađenih na platnu, lakiranje ikona, izradu nedostajućih i konsolidaciju oštećenih delova duboreza i ukrasnih drvenih elemenata, pozlatu, zaštitu i mramorizaciju konstrukcije i druge radove.

Restauracija ikonostasa trajala je šest meseci, a vrednost radova je bila 3.650.000,00 dinara.

V.M.